Jeśli budynek, w którym nabywasz lokal mieszkalny, posadowiony jest na gruncie objętym regulacjami tzw. ustawy przekształceniowej powstaje kwestia opłaty przekształceniowej. Ustawa przekształceniowa weszła w życie 1 stycznia 2019 roku. Na mocy ustawy prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe zmieniło się w prawo własności tych gruntów. To przekształcenie wiąże się z opłatą rozłożoną na 20 lat. Jej wysokość jest równa opłacie rocznej, jaka obowiązywałaby za użytkowanie wieczyste w 2019 roku. Roszczenie o wniesienie opłaty przekształceniowej w dziale III księgi wieczystej nieruchomości sąd wpisuje z urzędu. Wniosek o wykreślenie roszczenia składa właściciel nieruchomości. W tym wpisie krótka instrukcja i wzór wniosku sądowego o wykreślenie roszczenia o opłatę przekształceniową z działu III KW.
Kiedy możesz spotkać się z opłatą przekształceniową?
Kwestia opłaty przekształceniowej najczęściej dotyczy sytuacji:
- Jesteś właścicielem lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość w budynku położonym na gruncie objętym regulacjami ustawy przekształceniowej. To znaczy, że na moment wejścia przepisów działka, na której stoi budynek była w użytkowaniu wieczystym. Z racji, że z lokalem mieszkalnym wiąże się udział w gruncie opłata przekształceniowa jest adekwatna do wielkości tego udziału przypadającego na lokal.
- Jako uprawniony do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego podpisujesz ze spółdzielnią mieszkaniową akt notarialny wyodrębnienia lokalu na własność, a w KW gruntu widnieje roszczenie o opłatę przekształceniową w stosunku do Spółdzielni Mieszkaniowej. To znaczy, że grunt był objęty ustawą przekształceniową. Ponieważ lokal spółdzielczy własnościowy nie ma udziału w gruncie to ta kwestia wcześniej Cię nie dotyczyła. Z chwilą zmiany KW prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na KW prowadzoną dla lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość z urzędu w dziale III KW lokalu pojawi się roszczenie o opłatę przekształceniową.
- Nabywasz na rynku wtórnym lokal mieszkalny, dla którego w dziale III KW widnieje roszczenie o opłatę przekształceniową.
- Nabywasz od dewelopera lokal mieszkalny w budynku, który na moment rozpoczęcia inwestycji był posadowiony na działce w użytkowaniu wieczystym, a co za tym idzie, został objęty ustawą przekształceniową.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów [Dz.U. 2024 poz. 386].
Roszczenie w dziale III księgi wieczystej
Wpis roszczenia o opłatę przekształceniową w dziale III księgi wieczystej to obciążenie, które banki akceptują. Możesz więc bez problemu ubiegać się o kredyt hipoteczny na zakup nieruchomości z widniejącym w dziale III KW roszczeniem o opłatę przekształceniową.
Wpis roszczenia może widnieć na rzecz Gminy, Miasta, Skarbu Państwa.
Kiedy możesz wykreślić roszczenie z KW?
Roszczenie o wniesienie opłaty przekształceniowej możesz wykreślić dopiero po zapłacie całej opłaty rozłożonej na 20 lat. Opłatę przekształceniową możesz wnosić rocznie lub zapłacić ją jednorazowo z góry. Celem zapłaty jednorazowej występujesz do właściwego organu o zaświadczenie potwierdzające wysokość opłaty jednorazowej i termin jej wniesienia.
Jeśli sprzedasz nieruchomość, dla której nie została wniesiona cała opłata przekształceniowa ten obowiązek przechodzi na nowego właściciela. Obowiązek wnoszenia opłaty przekształceniowej przez nabywcę nieruchomości powstaje od 1 stycznia roku następującego po roku nabycia. Nabywca powinien wystąpić o własne zaświadczenie:
Nabywca nieruchomości występuje do właściwego organu w terminie 30 dni od dnia nabycia nieruchomości o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty.
Co, gdy w dziale III KW widnieje wzmianka o wpisie roszczenia?
Możesz spotkać się z sytuacją, że roszczenie o wniesienie opłaty przekształceniowej jeszcze nie jest widoczne w dziale III księgi wieczystej, a jest widoczna tylko WZMIANKA o wpisie roszczenia.
Wzmianki w KW informują o złożonych wnioskach, czekających na rozpatrzenie przez sąd.
Tak może się zdarzyć, jeśli zaraz po wyodrębnieniu lokalu na własność zapłacisz opłatę jednorazową i uzyskasz stosowne zaświadczenie zanim sąd dokona wpisu z urzędu w dziale III KW.
Sąd rozpatruje wnioski wg kolejności wpływu, czyli najpierw powinien rozpatrzyć ten o wpis roszczenia (z urzędu), a następnie drugi w kolejności o wykreślenie roszczenia o opłatę przekształceniową. Teoretycznie kolejność wniosków powinna zadziałać…
Bezpieczniej będzie jednak zaczekać z wnioskiem o wykreślenie roszczenia, aż faktycznie wpis pojawi się w dziale III księgi wieczystej. To po to, by nie wnioskować o wykreślenie wpisu (roszczenia), który nie jest ujawniony w księdze wieczystej na moment formułowania żądania we wniosku o wykreślenie. Jeśli sąd oddali wniosek opłata sądowa przepada.
Podstawa wykreślenia roszczenia z KW
Załącznikiem do wniosku sądowego i podstawą wykreślenia roszczenia o wniesienie opłaty przekształceniowej jest zaświadczenie wydane przez właściwy organ. Takim organem może być np. Urząd Miasta lub Gminy.
Zaświadczenie zawiera potwierdzenie wniesienia opłaty oraz informację, że stanowi podstawę wykreślenia roszczenia z księgi wieczystej.
Opłata sądowa za wykreślenie roszczenia
Zgodnie z art. 7 pkt. 10 wymienionej ustawy od wniosku sądowego o wykreślenie roszczenia o opłatę przekształceniową zapłacisz:
- 250,00 zł w przypadku wniesienia opłaty jednorazowej,
- 75,00 zł w pozostałych przypadkach.
Opłatę sądową uiszczasz w znakach opłaty sądowej. Znaki opłaty sądowej w odpowiednim nominale kupisz:
- W budynku sądu w kasie lub w automacie sądowym.
- On-line na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Jaki druk sądowy wypełniasz?
Wniosek o wykreślenie roszczenia o opłatę przekształceniową wypełniasz na formularzu sądowym KW-WPIS.
To ten sam formularz, który stosujesz do wpisu hipoteki i do wykreślenia hipoteki.
Aktualny formularz sądowy pobierzesz z tego linku na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Instrukcja wypełnienia wniosku sądowego
Strona 1 wniosku KW-WPIS
Pierwsza strona wniosku to miejsce na nazwę sądu, numer wydziału ksiąg wieczystych i numer księgi wieczystej nieruchomości. Zwracam uwagę, że to ma być numer księgi wieczystej mieszkania, a nie gruntu, na którym stoi budynek. W razie wątpliwości sprawdź w przeglądarce ksiąg wieczystych, czy to ta księga, w której widniejesz w dziale II jako właściciel, a w dziale III jest wpisane roszczenie.
Strona 2 wniosku KW-WPIS
Druga strona wniosku to miejsce na sformułowanie żądania. Wystarczy wpisać „wykreślenie z działu III księgi wieczystej roszczenia o opłatę przekształceniową na rzecz ………. „
Strona 3 wniosku KW-WPIS
Trzecia strona wniosku to miejsce na dane właściciela nieruchomości. Jeśli jest dwóch właścicieli to należy wskazać obu. Wniosek może złożyć i podpisać jeden z właścicieli – wtedy tego drugiego zaznaczamy jako uczestnika postępowania. Jeśli wskazujemy dwóch wnioskodawców, to wniosek należy podpisać wspólnie.
Jeśli wszyscy właściciele nie zmieszczą się na wniosku wypełniasz dodatkowo załącznik KW-WU.
Strona 4 wniosku KW-WPIS
Strona 4 to miejsce na:
- Dane organu, urzędu, który wydał zaświadczenie.
Dane organu wydającego zaświadczenie możesz również wpisać na 3 stronie wniosku, jeśli jest tylko jeden właściciel. Organ wydający zaświadczenie będzie uczestnikiem postępowania. Na pytanie czy ma pełnomocnika – zaznacz „TAK”, bo urząd działa przez swoich pracowników, przedstawicieli. Nic się jednak nie stanie, jeśli zostawisz to pole bez zaznaczenia.
- Załączniki, czyli zaświadczenie dotyczące uregulowania opłaty przekształceniowej.
- Imię i nazwisko, datę oraz podpis wnioskodawcy. Jeśli mamy dwóch wnioskodawców, to w tym miejscu należy wymienić obu i będą dwa podpisy.
Pamiętaj o wykonaniu kopii zaświadczenia, a sam wniosek sądowy przygotuj w dwóch egzemplarzach. Jeden komplet (z oryginałem zaświadczenia) zostawisz w sądzie. Na drugim otrzymasz potwierdzenie złożenia wniosku przez sąd.
PODSUMOWANIE
O ile wpis roszczenia w księdze wieczystej następuje z urzędu, o tyle o jego wykreśleniu musi pamiętać właściciel nieruchomości. Samo uregulowanie opłaty przekształceniowej nie wystarczy dla wykreślenia roszczenia z KW. Treść żądania może być krótka, bo reszta wynika z załączonego zaświadczenia. Z wnioskiem najlepiej zaczekać, aż roszczenie faktycznie zostanie ujawnione w dziale III księgi wieczystej mieszkania.
Pozdrawiam serdecznie moją Klientkę, Panią Małgorzatę, która zgłosiła zapotrzebowanie i pomysł na ten wpis.
