Jeśli jako kredytobiorca kredytu mieszkaniowego znajdujesz się w trudnej sytuacji finansowej możesz skorzystać z pomocy w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wsparcie ma charakter dofinansowania spłaty rat kredytu mieszkaniowego lub udzielenia pożyczki na spłatę zadłużenia. Środki na wsparcie wypłacane są za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego. Możliwość skorzystania ze środków z FWK zależy od spełnienia określonych kryteriów. Ten wpis ma charakter sygnalizujący temat. Jako pośrednik kredytowy nie zajmuję się wnioskami o wsparcie. Uwzględniłam we wpisie zmiany obowiązujące od 15 maja 2024 roku. Wniosek o udzielenie wsparcia lub pożyczki składasz w banku, który udzielił kredytu mieszkaniowego.
Podstawa Prawna
- Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej [Dz.U. 2022 poz. 2452].
- Ustawa z dnia 12 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom [Dz.U. 2024 poz. 696].
- Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej [Dz.U. 2023 poz. 901 ze zmianami] – w kwestii ustalenia dochodu kredytobiorcy.
Zasady wsparcia w spłacie rat kredytu mieszkaniowego
- Wsparcie może objąć maksymalnie 40 rat kapitałowych i odsetkowych kredytu mieszkaniowego.
- Maksymalna miesięczna kwota wsparcia na poczet raty kredytu wynosi 3000 zł.
- Dotyczy zarówno kredytów w PLN, jak i w walucie obcej. W przypadku kredytu mieszkaniowego w obcej walucie przeliczenie następuje po kursie sprzedaży NBP z dnia poprzedzającego przekazanie środków.
- Kredytobiorca zwraca wsparcie w 200 równych, nieoprocentowanych ratach płatnych do 15-go dnia miesiąca, a sama spłata rozpoczyna się po 2 latach od wypłaty ostatniej raty wsparcia.
- W przypadku spłaty 134 rat bez opóźnień pozostała część wsparcia podlega umorzeniu.
Pożyczka na spłatę zadłużenia
Z wnioskiem o pożyczkę ze środków z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK) możesz wystąpić w sytuacji, gdy sprzedajesz nieruchomość, a środki uzyskane ze sprzedaży nie pokrywają całości zadłużenia. Na różnicę możesz otrzymać wsparcie z FWK, a do aktu notarialnego przedłożysz promesę udzielenia pożyczki.
- Maksymalna kwota pożyczki wynosi 120.000 zł
- Pożyczkę spłacasz w 200 nieoprocentowanych, równych ratach, płatnych do 15-go dnia miesiąca. Pierwszej spłaty dokonujesz po upływie 2 lat od wypłaty pożyczki.
- Podobnie jak w przypadku dofinansowania do rat, również część pożyczki będzie umorzona, jeśli spłacisz bez opóźnień 134 raty.
Promesa udzielenia pożyczki z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
Zanim złożysz wniosek o pożyczkę na spłatę zadłużenia koniecznie zawnioskuj o PROMESĘ, czyli przyrzeczenie udzielenia pożyczki. O promesę udzielenia możesz wystąpić po podpisaniu umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości. Ta promesa będzie potrzebna do aktu notarialnego kupna-sprzedaży, żeby nabywca miał pewność, że nieruchomość będzie wolna od obciążeń. Bank kredytujący w promesie informuje pod jakimi warunkami zwolni hipotekę, a sama promesa ważna jest minimum 6 miesięcy.
W terminie 14 dni od sprzedaży nieruchomości dostarczysz do banku akt notarialny, który będzie warunkiem zawarcia umowy pożyczki na spłatę zadłużenia.
Pożyczka z FWK – ograniczenia po stronie NABYWCY nieruchomości
Wsparcie w postaci nieoprocentowanej pożyczki ma pomóc kredytobiorcom kredytu mieszkaniowego w sytuacji, gdy cena rynkowa uzyskana ze sprzedaży nie pokrywa zadłużenia. To pomoc dla osób w trudnej sytuacji, które są zmuszone sprzedać kredytowaną nieruchomość. Ustawa ogranicza listę nabywców nieruchomości, żeby wyeliminować sytuacje celowego zaniżania ceny sprzedaży.
Kredytobiorca oświadcza, że nabywcą nieruchomości nie jest:
[1] Członek rodziny w rozumieniu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, czyli:
- Dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuk, dziecko obce z ustanowioną opieką, dziecko w ramach rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka. Wiek dziecka do ukończenia 18 lat lub dla dzieci uczących się do ukończenia 26 lat lub bez ograniczenia wieku dla dziecka z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Małżonek.
- Wstępni pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym
[2] Osoba pozostająca we wspólnym gospodarstwie domowym.
[3] Osoba będąca w bliskim stosunku z kredytobiorcą. Tu ustawodawca odsyła do art. 527 paragraf 3 Kodeksu Cywilnego, choć sam KC nie definiuje kim jest osoba bliska.
WYKLUCZENIA dla wsparcia lub pożyczki z FWK
Jest kilka warunków wykluczających z możliwości skorzystania z pomocy zarówno w formie wsparcia w spłacie rat kredytu mieszkaniowego, jak i pożyczki na spłatę zadłużenia.
- Wcześniejsze uzyskanie wsparcia przez jednego z kredytobiorców, chyba, że okres wsparcia nie przekroczył 39 miesięcy i nie jest już udzielane.
- Wypowiedzenie umowy kredytu mieszkaniowego przed złożeniem wniosku o wsparcie.
- Wsparcie nie zostanie udzielone w okresie korzystania ze świadczenia z tytułu ubezpieczenia ryzyka utraty pracy przy kredycie mieszkaniowym.
- Wyklucza również na moment wnioskowania o wsparcie i 6 miesięcy wstecz bycie właścicielem lub uprawnionym do innego mieszkania lub domu jednorodzinnego (w tym również posiadanie roszczenia o przeniesienie własności).
PRZESŁANKI ubiegania się o wsparcie lub pożyczkę
Kredytobiorca we wniosku o wsparcie, promesę lub pożyczkę z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców wskazuje jeden z POWODÓW ubiegania się o pomoc. W treści wniosku kredytobiorca składa oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
[1] Status osoby BEZROBOTNEJ
Wystarczy, że jeden z kredytobiorców w momencie wnioskowania o wsparcie ma status osoby bezrobotnej, o ile utrata zatrudnienia nie nastąpiła za wypowiedzeniem przez kredytobiorcę lub z winy pracownika.
[2] Wartość wskaźnika RdD przekracza 40%
Wskaźnik RdD (rata do dochodu) to stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą raty kapitałowo-odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego.
Do obliczenia wskaźnika RdD należy uwzględnić wysokość raty kredytu zapłaconej w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku. Dochód gospodarstwa domowego należy ustalić w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej.
Gospodarstwo domowe tworzy:
- Kredytobiorca samodzielnie zajmujący lokal mieszkalny lub dom.
- Kredytobiorca wspólnie z innymi osobami stale z nim zamieszkującymi i gospodarującymi w lokalu lub domu finansowanym kredytem mieszkaniowym, którego dotyczy wniosek o wsparcie.
Zgodnie z wyjaśnieniami w treści wniosków o wsparcie należy uwzględnić liczbę osób prowadzących gospodarstwo domowe w nieruchomości będącej przedmiotem kredytowania.
Dodatkowi kredytobiorcy (np. rodzice pomagający w zdolności kredytowej, mieszkający oddzielnie) nie rzutują więc na możliwość wnioskowania o pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
[3] Przesłanka oparta o kryterium dochodowe w myśl ustawy o pomocy społecznej
Ustawa o pomocy społecznej określa dwa kryteria dochodowe, które są waloryzowane raz na 3 lata:
- Kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej. Aktualnie jest to kwota 776 zł netto.
- Kryterium dochodowe na osobę w rodzinie. Aktualnie jest to kwota 600 zł netto.
Kredytobiorca może ubiegać się o pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, jeśli miesięczny dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie przekracza:
- 2,5 krotności kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej. Na dziś jest to kwota 1940 zł, czyli to co zostaje do dyspozycji po zapłacie raty kredytu w przypadku jednoosobowego gospodarstwa.
- 2,5 krotności iloczynu kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i liczby osób w gospodarstwie kredytobiorcy. Na dziś jest to kwota 1500 zł x ilość osób. Tym samym w gospodarstwie 2-osobowym po zapłacie raty kredytu byłoby to 3000 zł, które zostaje na życie. W gospodarstwie 3-osobowym 4.500 zł itd.
Jakie kredyty mieszkaniowe obejmuje Fundusz Wsparcia Kredytobiorców?
O wsparcie można ubiegać się tylko w stosunku do kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy. W szczególności wsparcie obejmuje kredyty z przeznaczeniem na:
- Nabycie, budowę, przebudowę, rozbudowę lub nadbudowę domu jednorodzinnego.
- Nabycie lub budowę lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.
- Adaptację pomieszczeń lub budynku na cele mieszkaniowe.
- Zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub domu.
- Remont lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
- Zakup działki budowlanej.
- Refinansowanie innego kredytu mieszkaniowego.
- Kredyt konsolidacyjny w części przeznaczonej na cel mieszkaniowy.
Obowiązki kredytobiorcy
Jeśli w trakcie korzystania z pomocy twoja sytuacja jako kredytobiorcy zmieni się powstaje obowiązek informacyjny wobec banku. Bank kredytujący kredytobiorca informuje o:
- Sprzedaży nieruchomości będącej przedmiotem kredytowania.
- Utracie statusu bezrobotnego, jeśli to była przesłanka udzielenia pomocy.
- Zwiększeniu dochodów lub zmniejszeniu raty kredytu powodujących brak spełnienia kryterium RdD, jeśli to była podstawa udzielenia pomocy.
- Egzekucji z przedmiotu kredytowania.
- Zwiększeniu dochodów lub zmniejszeniu liczy osób w gospodarstwie domowym wpływających na brak spełnienia kryterium dochodowego wyznaczonego w oparciu o ustawę o pomocy społecznej (2,5 krotność kryterium dochodowego pozostająca do dyspozycji). To, jeśli taka była przesłanka ubiegania się o pomoc.
Informacje dotyczące Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
Wyjaśnienia dotyczące Funduszu Wsparcia Kredytobiorców na stronie BGK .
Wyjaśnienia odnoście Funduszu Wsparcia Kredytobiorców na stronie podatki.gov.pl.
Wstępny formularz weryfikujący na stronie UOKIK.
Pozostałe informacje i szczegółowe wyjaśnienia oraz pomoc uzyskasz w banku kredytującym. Na stronach poszczególnych banków znajdziesz również wzór wniosku.
Bożena Myszczyszyn, Pośrednik Kredytowy Poznań