Pracownicze plany kapitałowe (PPK) to element tzw. III filaru systemu emerytalnego. Jest to program długoterminowego oszczędzania, w którym pracodawca i państwo dokładają się do oszczędności pracownika. Ten artykuł jednak nie dotyczy samego PPK i zasad funkcjonowania programu, ale tego na jakich warunkach zgromadzone w PPK środki możesz wykorzystać jako wkład własny do kredytu mieszkaniowego. Ustawa o PPK przewiduje takie rozwiązanie. Jednak przepisy to jedno, a praktyka bankowa to drugie. Czytając dalej dowiesz się w jaki sposób banki podchodzą do PPK jako wkładu własnego w związku z kredytem hipotecznym.
PPK i wkład własny do kredytu hipotecznego w ustawie
Kwestię wypłaty środków z PPK z przeznaczeniem na wkład własny do kredytu mieszkaniowego reguluje artykuł 98 ustawy o PPK.
- Na Twój wniosek instytucja finansowa prowadząca PPK może wypłacić do 100% środków zgromadzonych w PPK w celu pokrycia wkładu własnego.
- Zawierasz w tym celu umowę z instytucją prowadzącą PPK.
- Środki podlegają zwrotowi w wartości nominalnej.
- Do wypłaty środków wskazujesz:
- Konto osobiste w przypadku kredytu mieszkaniowego na budowę lub przebudowę
- Rachunek bankowy zbywcy (deweloper, osoba fizyczna) w pozostałych przypadkach.
- Umowa, którą podpisujesz z instytucją prowadzącą PPK określa:
- Opis inwestycji finansowanej kredytem np. zakup mieszkania na rynku wtórnym
- Zasady i terminy płatności. Będą one wynikały z umowy przedwstępnej lub z umowy z bankiem kredytującym (przy budowie).
- Zasady i terminy zwrotu środków do PPK.
- Zwrot środków do PPK.
- Środki zaczynasz zwracać do PPK nie dalej niż w ciągu 5 lat.
- Całość środków zwracasz w terminie nie dłuższym niż 15 lat od dnia wypłaty środków.
- Jeśli masz więcej niż jeden rachunek PPK, co się może zdarzyć, jeśli zmieniasz pracodawcę, możesz zawrzeć umowę o wypłatę środków na wkład własny z każdą z tych instytucji, ale tylko pod warunkiem, że wypłata dotyczy tego samego celu, tej samej inwestycji i tego samego kredytu mieszkaniowego.
- Nie możesz zawrzeć kolejnej umowy o wypłatę środków na wkład własny z tą samą instytucją prowadzącą PPK.
- Całej operacji dokonasz tylko pod warunkiem, że masz mniej niż 45 lat. Po 45 roku życia wypłata środków z PPK na wkład własny do kredytu mieszkaniowego jest niemożliwa.
- Własność innej nieruchomości nie koliduje z możliwością wykorzystania środków z PPK na zakup kolejnej.
Co jest wkładem własnym wg ustawy o PPK?
Wkład własny to środki uczestnika PPK, które jako kredytobiorca wnosi na poczet:
- Sfinansowania kosztów budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego
- Zapłaty części ceny zakupu:
- prawa własności budynku mieszkalnego
- lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego
- prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części
- nabycia udziału we współwłasności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w nieruchomości gruntowej
Wypłata środków z PPK na poczet wkładu własnego związanego z nieruchomością związana jest ściśle z kredytowaniem tego celu. Nie wypłacisz środków z PPK, jeśli chcesz tylko uzupełnić swoje własne środki, bez kredytu.
Wniosek o wypłatę środków z PPK na wkład własny
Zanim podpiszesz umowę z instytucją prowadzącą PPK składasz wniosek. Każda instytucja ma własne formularze, ale zestaw podstawowych danych na wniosku powinien wyglądać podobnie:
- Dane osobowe uczestnika programu PPK
- Wskazanie numeru rachunku PPK z którego nastąpi wypłata
- Wnioskowana kwota wypłaty (cześć środków, 100%)
- Wymagany wkład własny do kredytu hipotecznego przez bank kredytujący
- Przeznaczenie środków, czyli czy to ma być budowa, czy zakup. Jeśli zakup to czy od dewelopera, czy na rynku wtórnym.
- Wskazanie numeru konta bankowego do wypłaty (przy zakupie konto sprzedawcy) wraz z nazwą posiadacza rachunku.
O wypłatę środków z PPK wnioskujesz po decyzji kredytowej banku i załączasz tę decyzje do wniosku.
Wypłata środków następuje w terminie 14 dni od zawarcia umowy z instytucją prowadzącą PPK.
Wkład własny z PPK a umowa kredytowa z bankiem
W przeciwieństwie do zasad wypłat środków z książeczki mieszkaniowej przy wypłacie środków z PPK umowa kredytu hipotecznego zawarta z bankiem w żaden sposób nie odnosi się i nie reguluje kwestii wypłaty z PPK. Kwestię wypłaty środków na wkład własny w związku z konkretną umową kredytu mieszkaniowego reguluje jedynie umowa pomiędzy uczestnikiem PPK a instytucją finansową prowadząca PPK.
Czy banki kredytujące akceptują wkład własny z PPK?
Dochodzimy do etapu ustawa sobie, a życie sobie. Procedury bankowe bowiem nie przewidują środków z PPK jako źródła finansowania wkładu własnego. Oficjalnie nie ma takiego źródła wkładu własnego.
W większości banków odpowiedź brzmi:
Niestety środków na PPK nie akceptujemy jako wkład własny
Czy zatem możesz wypłacić środki z PPK na wkład własny, jeśli bank mówi NIE?
Część banków nie jest aż tak kategoryczna w odpowiedzi, jednak w żadnym banku nie możesz złożyć deklaracji środków leżących na rachunku w PPK jako wkładu własnego. Po wypłacie środków z PPK dokumentujesz wniesienie wkładu własnego w standardowy sposób, czyli:
- Przy budowie domu finansujesz z wypłaconych środków budowę, a bank potwierdzi zaangażowanie środków własnych w drodze inspekcji. Wkładem własnym jest więc wartość nakładów faktycznie zrealizowanych na budowie,
- Przy zakupie nieruchomości na rynku wtórnym bank zweryfikuje wniesienie środków własnych na podstawie treści aktu notarialnego, w którym sprzedający potwierdzi, że środki otrzymał. Oświadczenie w treści aktu notarialnego jest wystarczające.
- Na rynku pierwotnym dla inwestycji realizowanych na podstawie umów deweloperskich, po przelaniu środków z PPK do dewelopera, potwierdzi on otrzymanie środków fakturą lub oświadczeniem.
Problemem może być sytuacja budowy domu i kredytowania naprzemiennego, jeśli bank przed decyzją kredytową będzie wymagał potwierdzenia posiadania środków własnych. Liczą się tylko środki na Twoich rachunkach bankowych, a nie te na rachunku PPK. Z kolei nie mając decyzji banku nie wypłacisz również środków z PPK na wkład własny. Jeśli potwierdzenie posiadania środków własnych jest warunkiem uruchomienia pierwszej transzy to realizacja będzie możliwa.
Jeśli szukasz informacji o samym PPK to przejdź do oficjalnej strony programu MojePPK
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych [Dz.U. 2018 poz. 2215].
Autor: Bożena Myszczyszyn Ekspert Kredytowy Poznań
